MERVE ÅžEBNEM ORUÇ
Dün 1 Mayıs’tı. Taksim Meydanı’na yürüyüp çelenk bırakmak isteyen DÄ°SK üyelerine izin verilmiÅŸti. Ancak DÄ°SK Genel Merkezi önünde toplanan kalabalığın izni yoktu; koronavirüs salgını nedeniyle uygulanan sokaÄŸa çıkma yasağına ve sosyal mesafe kurallarına uymuyorlardı.
Görüntüleri izleyince görüyorsunuz ki, durumu tane tane anlatarak böyle bir yürüyüÅŸe izin verilemeyeceÄŸini söyleyen polisi dinlemeyen grup provokasyona devam ederek olay çıkarıyor. Polis müdahale ediyor, ardından bazıları gözaltına alınıyor.
Türkiye Ä°ÅŸçi Partisi Genel BaÅŸkanı ve Hatay Milletvekili Barış Atay da hem kendinin hem diÄŸerlerinin hem de polisin saÄŸlığını hiçe sayarak arbede çıkaran grubun başını çekenlerden…
Åžöyle bir tweet atmış Barış Atay: “Çelenk bırakmaya gitmek isteyen 25 insana, yüzlerce polisin saldırmasına direndik diye terörist isek, evet öyleyiz(!) Ne derseniz deyin, nasıl saldırırsanız saldırın, faÅŸizminize boyun eÄŸmeyeceÄŸiz, önünüzde asla diz çökmeyeceÄŸiz! Hadi ÅŸimdi güle güle!”
Milletvekili Barış Atay’ın yaptıklarının, söylediklerinin de haber deÄŸeri yokmuÅŸ ki, ben bu provokasyonu baÅŸka bir haberin altında ne yattığını anlamaya çalışırken öÄŸrendim. Independent Turkish ÅŸöyle bir baÅŸlık atmış: “Köy muhtarından 1 Mayıs gözaltıları yorumu: Devletin yapısına karşı anarÅŸist bir davranış varsa bu kiÅŸiler ölümü hak eder”
Vay be…
MeÄŸer Kocaeli'nin Ä°zmit ilçesine baÄŸlı KabaoÄŸlu köyünün muhtarı Ali AkbaÅŸ, Barış Atay’ın paylaşımının altına bunları yazmış. Haberde Barış Atay’ın ne yazdığına yer bile verilmemiÅŸ. Ama Kocaeli’nin Ä°zmit ilçesine baÄŸlı KaboÄŸlu köyünün muhtarı Ali AkbaÅŸ, ne cevap verdi diye uzun uzadıya anlatılmış.
Çok büyük bir haber!
Haberi yapan Independent Turkish…
“Neden ÅŸimdi buna takıldın? Her gün her internet sitesi böyle manipülatif haber yapıyor,” diyebilirsiniz. Lakin mesele biraz daha karışık…
Ä°ngiltere merkezli Independent Türkçe (independentturkish.com) 19 Nisan’da BTK kararıyla Türkiye’de eriÅŸime kapatılmıştı. Bugün site web adresini deÄŸiÅŸtirerek yayın yapmaya devam ediyor.
Karar için Independent Türkçe’nin Genel Yayın Yönetmeni olan Nevzat Çiçek “devletler arası bir mesele…” yorumunu yapmıştı. Ama bu açıklama yeterli deÄŸil.
Nevzat Çiçek arkasında Suudi sermayesi olan Independent Turkish’in başında olması nedeniyle, durumu “politik” bir dille geçiÅŸtirmiÅŸ.
Nevzat Çiçek aynı zamanda ÅŸöyle demiÅŸti: “Independent’ın ana gövdesinin %70’si Rus iÅŸ adamında, %30’u Suudlu iÅŸ adamında; ama editöryal bağımsızlık tamamen kuruluÅŸ ilkelerinde...”
O iÅŸ de öyle deÄŸil.
DoÄŸrusunu anlatalım…
Evet, sitenin kapatılmasının arkasında Suudi Arabistan’ın Türkiye karşı tek taraflı baÅŸlattığı medya savaşı var. 11 Nisan’da Suudi Arabistan Medya Bakanlığı, aralarında TRT ve Anadolu ajansının Arapça portallarının olduÄŸu çeÅŸitli Türk medya gruplarına eriÅŸim engeli getirmiÅŸti.
Ankara bu eriÅŸim engellerine mütekabiliyet çerçevesinde cevap vermiÅŸ, Suudi merkezli ve Suudi Arabistan veliaht prensi ve de-fakto lideri Muhammed bin Salman’ın akıl hocası olan BAE’nin haber sitelerini kapatmıştı. Bunların arasında Independent Turkish de vardı.
Peki Independent Turkish kimin? Sahibi Ä°ngiliz mi Rus mu Suudi m?
1986’da yayın hayatına baÅŸlayan the Independent gazetesi, 2010 yılında eski KGB ajanı Rus iÅŸ adamı Alexander Lebedev’in aile ÅŸirketine satılmıştı. Lebedev aynı zamanda Londra’da ücretsiz dağıtılan Evening Standard’ın ve Gorbaçov’la ortak olduÄŸu Novaya Gazeta’nın sahibi.
Zamanla Alexander Lebedev’in Londra sosyetesinde sık sık boy gösteren oÄŸlu Evgeny’nin ağırlığını koyduÄŸu the Independent’ın hisselerinin %30’u 2017’de Suudi milyoner Sultan Muhammed Abduljayadel’e satıldı.
The Independent’ı Robert Fisk gibi, Patrick Cockburn gibi Suriye iç savaşı nedeniyle 2012-2016 arası, Türkiye’ye karşı en ağır yazıları yazan köÅŸe yazarlarından, Türkiye karşıtı manÅŸetlerinden tanıyoruz. Rusya-Türkiye iliÅŸkileri pozitif yöne dönünce sivri dili törpülenen gazetenin zaten “independent” (bağımsız) olmadığını biliyorduk ama iÅŸin içine Suudi sermayesi girince tablo zamanla daha da farklılaşıyor.
Gazetenin %30 hissesini satın alan Sultan Muammed Abduljayalel oldukça gizemli biri. Hakkında pek fazla ÅŸey bilinmiyor. Suudi Arabistan yönetimiyle iyi baÄŸlantıları olan, adı sanı pek de öne çıkmamış bir banker.
Bugün gazetenin %41’i Rus iÅŸ adamında, %30’u Suudi iÅŸ adamında ve kalanı evvelden beri giriÅŸimci Justin Byam Shaw’da, küçük bir kısmı da küçük sermayedarlarda…
Ama bu kiÅŸiler the Independent’ın sahibi olsalar da Independent Turkish’in sahibi deÄŸiller.
Åžöyle ki…
The Independent, 2018’de Sultan Muammed Abduljayalel vasıtasıyla, Suudi Arabistan merkezli Saudi Research and Marketing Group (SRMG) ÅŸirketi ile bir lisans anlaÅŸması yaptı ve dört yeni sitenin kurulmasında anlaÅŸtı.
Lisans anlaÅŸması ne demek? Bir iÅŸletmenin, entelektüel nitelikteki deÄŸerlerini diÄŸer bir iÅŸletmeye devretmesi demek…
Türkçe, Arapça, Farsça ve Urduca olarak dört dilde yayın yapacak olan bu yeni siteler, anlaÅŸmaya göre the Independent’ın sadece adını taşıyor, bazı haberlerini çevirerek yayınlıyor; esas içeriÄŸi SRMG’nin Londra, Ä°slamabad, Ä°stanbul ve New York’taki gazeteci ekibinden ve Riyad ile Dubai’deki operasyon merkezlerinden saÄŸlanıyor.
Daha da ötesi, anlaÅŸma sonucunda, Independent Türkçe, Arapça, Farsça ve Urduca’nın sahibi ve yöneticisi SRMG oluyor. Yani Genel Yayın Yönetmeni Nevzat Çiçek her ne kadar Independent’ın ana gövdesi Rus ve Suudi iÅŸ adamlarında dese de, başında olduÄŸu Independent Türkçe’nin sahibi, yöneticisi, patronu, sermayesi, her ÅŸeyi Suudi... Sitenin adındaki “Independent” ise, dört ayrı dilde operasyonel yayın yapan bu Suudi sitelerinin sahiplerinin milyonlar dökerek ismini kullandığı bir marka sadece.
Åžimdi gelelim SRMG’ye…
Asharq Al Awsat, Arab News, Al Majalla gibi Suudi Arabistan’ın önde gelen medya ÅŸirketlerinin sahibi olan ÅŸirketler grubu, Kral Salman’la olan baÄŸlantısıyla ve Muhammed bin Salman’a olan yakınlığıyla biliniyor.
O yakınlık da öyle böyle bir yakınlık deÄŸil… 1989-2002 arasında ÅŸirketin yönetim kurulu baÅŸkanlığını Muammed bin Salman’ın kardeÅŸi Prens Ahmed bin Salman yapmışken, 2013’e kadar bir diÄŸer kardeÅŸi, Prens Faysal bin Salman baÅŸa geçiyor. 2013’ten sonra ise yine bir baÅŸka kardeÅŸ Prens Turki bin Salman tarafından yönetiliyor, ta ki 2014’te Medine valisi olana kadar. Onun yerine gelen Prens Badr bin Abdullah ise yine Suud ailesinden… Kendisi SRMG’nin başından Muammed bin Salman’ın ünlü “2030 Vizyonu”nu gerçekleÅŸtirmesi doÄŸrultusunda, Suudi Arabistan’ın ilk Kültür Bakanı oluyor.
Yani, Independent Türkçe’nin sahibi olan SRMG’nin Salman ailesinin elinde, Muhammed bin Salman’ın kontrolünde olduÄŸuna emin olabilirsiniz.
O zaman soralım. Independent Türkçe gerçekten “independent” (bağımsız) mı?
Suudi Okaz gazetesine 13 Nisan’da yazdığı makalede Suudi Arabistan’ın Türkiye’ye açtığı tek taraflı medya savaşını övdükçe öven, öte yandan da Türkiye’ye vurdukça vuran, kraliyet ailesinin küçük bir üyesi Bandar bin Saud, yazısının sonunda Independent Türkçe’nin Suudilerin planının bir parçası olduÄŸunu söylüyor. Buna ek olarak, yetkilileri savaşın yönünü Ankara’ya karşı çevirmek için siteyi daha etkin kullanmaya çağırıyor.
Kendince haklı da… Zira Independent Turkish hala istedikleri kadar büyük deÄŸil, yeterince profesyonel ÅŸekilde operasyon haberleri de yapamıyor. Ä°ÅŸte böyle, Kocaeli'nin Ä°zmit ilçesine baÄŸlı KabaoÄŸlu köyünün muhtarı Ali AkbaÅŸ haberinde olduÄŸu gibi, küçük küçük tırtıklıyor, iÅŸi inceden inceye götürüyor.
.jpg "MALCOLMX SUİKASTI İÇİN YENİ KANITLAR")
.jpg "AĞLAYIP KÖPEKLERİ SEVİNDİRMEYECEĞİM")
