'Kapattık' dedikleri maden böyle çalışıyor
Koza Altın'ın geçen ÅŸubat ayında kapattığını söylediÄŸi GümüÅŸhane'deki madende çalışmalar devam ediyor. Köylülerse isyan ediyor: Balıklar ölüyor, sebzeler ölüyor, biz de hastalandık. Bu ölüm makinesini kapatsınlar
Koza Altın Ä°ÅŸletmeleri'nin geçen ÅŸubat ayının sonunda kapatacağını duyurduÄŸu ve 80 iÅŸçiyi de iÅŸten çıkardığı GümüÅŸhane'deki altın madeninin çalışmaya devam ettiÄŸi ortaya çıktı. Açık sahada altın çıkartmayı tamamlayan ÅŸirket ÅŸimdi yer altındaki rezervi yer üstüne alarak, maden sahasına yığıyor. Kamuoyu Aydınlatma Platformu'na (KAP) madeni çalıştırdığına dair bildirim yapmayan ve bu durumu hissedarlarından da saklayan ÅŸirketin, çıkarılan cevheri Bergama'ya götürüp burada iÅŸlemeyi planladığı da öne sürüldü. Köylüler, "Balıklar ölüyor, tüm sebzelerimiz çürüyor. Yeter, ölüm makinesini artık kapatsınlar" diye isyan ederken, GümüÅŸhane Valisi Yusuf Mayda da "Ortada hukuka aykırı bir durum varsa gereÄŸini yaparız" dedi.
14 BÄ°N METRE SONDAJ
Ä°ÅŸadamı Akın Ä°pek'e ait Koza Altın Ä°ÅŸletmeleri, GümüÅŸhane'ye 22 kilometre mesafedeki Mastra köyünde bulunan altın madeninden 7 yıl boyunca cevher çıkardı. Bu sürede 14 bin 708 metre sondaj çalışması yaptı. Hedef 17.3 ton altın ve 7.8 ton gümüÅŸ cevheri elde etmekti. Bugüne kadar 65 bin ton cevher üretimi gerçekleÅŸtirildi. Åžirket, mevcut siyanür havuzu dolunca, ek siyanür havuzu yapmak için daha az maliyetli olması için köyün mezarlık alanına yöneldi ve köylülerin bir çoÄŸunun karşı çıkmasına raÄŸmen mezarlık alanını Köy Ä°htiyar Heyeti'nin imzasıyla 12 Mart 2013 tarihinde yıllık 12 bin lira karşılığında kiraladı. Ardından da köylülere, mezarları taşıma için yazı gönderildi. Köylüler mezarları taşımayınca bu kez noterden ihtarname çekildi. Sonra da mezarlar iÅŸ makineleriyle taşındı. Ancak bu alana ruhsat verilmedi. Bunun üzerine ÅŸirket geçen ocak ayında KAP'a bir açıklama yaparak GümüÅŸhane'deki Mastra Altın Madenini Åžubat ayı sonunda kapatacağını duyurdu. Madenin kapatılma gerekçesi olarak da maden arama faaliyetleri bütçesinin yüzde 70 azaltılması ayrıca bu sektördeki kısıtlamalar ve uygulamalar gösterildi. Åžubat sonunda 80 kiÅŸinin iÅŸine de son verildi.
BAÅžKA BÄ°R YERE DEPO
Ancak madende çalışmalara devam edildiÄŸi ortaya çıktı. SABAH, maden sahasına giderek bu çalışmayı görüntüledi. Açık alandaki rezervi bitiren ve ÅŸimdi yer altına yönelen Koza Altın Ä°ÅŸletmeleri, galeriden çıkarttığı rezervleri sahada baÅŸka bir yerde depoluyor. Galeride açılan yerleri kapatmak için de yakın köydeki bir taÅŸ ocağından kamyonlarla mıcır taşınıp, bu alanlara dökülüyor. Madenin çalıştığına dair Kamuoyu Aydınlatma Platformu'na herhangi bir bildirim yapmayan ÅŸirket, bu durumu hissedarlarından da gizledi. Çıkartılan rezervin Bergama'ya götürülerek burada iÅŸleneceÄŸi öÄŸrenildi. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı'nın madeni en son 27 Ocak'ta denetlediÄŸi öÄŸrenilirken, GümüÅŸhane Valisi Yusuf Mayda, "Hukuka aykırı bir durum varsa gereÄŸini yaparız" dedi.
'MADENDE ÇALIÅžIRKEN HASTA OLDUK'
Mastra'da yaÅŸayan köylüler madenin çalışmasına tepkili. "Halkı kandırıyorlar" diyen köylülerden Fahri Doruk, "Bu ÅŸirket buraya geldiÄŸinden bu yana zehirleniyoruz. Çalışanlara 'kapatıyoruz' dediler, bazı iÅŸçileri çıkarttılar ama yalan söylediler. Maden daha aktif bir ÅŸekilde çalışıyor. Kamyonlar her gün madene mıcır taşıyor. Artık bu ölüm makinesini kapatsınlar. Domateslerimiz 3 renk çıkıyor. Ne zaman öleceÄŸimizi bilmiyoruz" diye konuÅŸtu. Koza'da 3 yıl tesis operatörü olarak çalışan ve iÅŸten çıkartılan Turan Bal, "Bizi 'Üretim durdu' diye iÅŸten çıkarttılar ama yer altındaki ham cevheri çıkartmayı sürdürüyorlar. Biz orada çalışırken 'unutkanlık, aşırı baÅŸ aÄŸrısı, cinsel iktidarsızlık ve halsizlik' gibi saÄŸlık sorunları yaÅŸadık. Ama kimse ilgilenmedi" derken Ömer Doruk ise "Bütün sebzelerimiz çürüyor. Balıklar öldü. Ama bu maden hala kapatılmadı. Ruhsatı iptal edildi diye duyunca çok sevinmiÅŸtik. Ama sevincimiz kursağımızda kaldı" diye konuÅŸtu. Köylüler ÅŸirketin yer altından cevher çıkartırken dinamit kullandığını ve bu durumdan rahatsız olduklarını da söyledi.
